Plot

Leonard lijdt aan anterograde amnesie. Hierdoor kan hij geen nieuwe herinneringen aanmaken. Hij heeft deze aandoening gekregen door een klap op zijn hoofd van de moordenaar van zijn vrouw Catherine. Tijdens een inbraak is zijn vrouw verkracht en vermoord. Sindsdien is hij op zoek naar de dader. Hij heeft echter alleen herinneringen van vóór de moord. Alles wat daarna is gebeurd, vergeet hij binnen enkele minuten. Door middel van tatoeages op zijn lichaam en foto’s met aantekeningen probeert hij de waarheid te achterhalen.

 

Recensie: Sommige herinneringen kun je beter vergeten.

Er zijn films die je meerdere keren moet kijken om hem volledig te begrijpen. Memento is er zeker één van. De film heeft een zeer complexe chronologie. Maar als je eenmaal door hebt hoe deze chronologie werkt, kun je de film beter volgen. Maar dan heb je hem al minimaal twee keer gezien.

Om het nog makkelijker te maken, lopen er twee tijdlijnen door elkaar. Deze zijn te scheiden omdat de tweede lijn in zwart wit is uitgebeeld. Aan het eind komen beide chronologieën knap bij elkaar. Door de tijdsindeling van de hoofdlijn, weet je net zoveel als hoofdpersoon Leonard (Guy Pearce). Deze techniek is in films altijd een goede methode om een film spannend te maken. In Memento is dit op een nooit eerder vertoonde wijze perfect toegepast.

 

Complete verwarring

In het eerste deel van de film snap je er helemaal niets van. Dat geeft een beklemmend en onprettig gevoel. Je wil het snappen, maar je raakt alleen maar meer in de war. Dit is precies hoe Leonard zich moet voelen. Hoofdpersonen worden geïntroduceerd en je begint ze te leren kennen. Maar zijn ze wel wie ze zeggen dat ze zijn? Willen mensen geen misbruik van Leonard maken, omdat hij het toch weer vergeet? Langzaam begrijp je dat niet iedereen te vertrouwen is. Een motel-medewerker blijkt hem twee kamers verhuurd te hebben en voegt toe dat het hier misschien niet bij blijft.

Gedurende de film begin je de volledige omvang van zijn aandoening te begrijpen. Heet hij wel echt Leonard? Is dit wel zijn eigen auto? Naast welke vrouw wordt hij ’s ochtends wakker? Hij maakt foto’s en aantekeningen om zichzelf dingen te vertellen, maar wat als er dingen op staan die hem nog meer in de war maken? Hij heeft bijvoorbeeld een foto van zijn beste vriend Teddy. Op de foto staat: ’Vertrouw niets van wat hij zegt.’ De complete verwarring wordt perfect op de kijker overgebracht. Met al deze problemen moet Leonard ook nog op zoek naar de moordenaar van zijn vrouw, de man die hem zijn geheugen heeft afgenomen.

 

Climax

In het laatste kwartier van de film wordt alles duidelijk. Pas dan begrijp je hoe het werkelijk in elkaar steekt, al blijven sommige dingen nog onduidelijk. Daardoor blijf je met een onprettig gevoel achter en ga je na de film nog nadenken wat nu waar is en niet. Hij blijft je achtervolgen. Daardoor wil je de film gelijk een tweede keer kijken, om te kijken of je dan wel achter de volledige waarheid komt. Maar tevergeefs. Hierdoor is deze film van regisseur Christopher Nolan (The Following – 1998) een ware filmbelevenis. Je denkt mee met Leonard, raakt in de war en vertrouwt niemand. Op het moment dat je denkt dat je bij de oplossing komt, wordt je weer op het verkeerde been gezet.

 

Acteurs

Eigenlijk is alleen Guy Pearce als hoofdpersoon het vermelden waard. Hij speelt met verve de volledige confusie van zijn personage. Ondanks dat is hij ook zelfverzekerd, intelligent en alert op tegenstrijdigheden die zijn ‘vrienden’ hem voorhouden. Daarbij speelt hij ook iemand die tot alles is staat is om de waarheid boven tafel te krijgen. Dit alles doet hij op een ingetogen en ijzingwekkend kalme manier. Terwijl je als kijker de neiging krijgt om met je afstandsbediening te gaan gooien. Actrices Carrie-Anne Moss (The Matrix - 1999) en Jorja Fox (CSI) en de andere bijrollen voegen weinig aan de film toe.

 

Conclusie

Memento is geniaal. Niets meer en niets minder. Regisseur Christopher Nolan heeft in zijn latere werk laten zien goed overweg te kunnen verschillende tijdlijnen en het in verwarring brengen van de kijker. Films als Insomnia (2002) en Inception (2010) zijn ook van zijn hand. Maar deze rolprenten halen niet het niveau van Memento. Alleen The Prestige, die hij in 2006 regisseerde, mag zich meten aan dit meesterwerk. Een 8,5 van ons voor deze klassieker.