Whiplash (2014)
Cijfer: 9
Plot
Andrew Neimann is een beginnend drummer op het conservatorium. Hij heeft hoge ambities en zijn kans lijkt te komen als hij wordt uitgekozen door Fletcher, een docent met een omstreden manier van lesgeven. Hij kleineert zijn studenten en drijft hen tot het uiterste om het beste in hen naar boven te halen. Als de studenten niet aan zijn hoge eisen voldoen worden ze zonder pardon zijn orkest weer uitgezet, nadat hij hen ten overstaan van medestudenten nog even volledig vernedert. Al snel is Andrew mikpunt van Fletcher’s vernederingen, maar door zijn ambitie om het te maken als drummer gaat hij tot het uiterste.
Recensie: Een muzikale thriller
J.K. Simmons kreeg bij de Academy Awards 2015 een Oscar voor Beste Mannelijke Bijrol. Zijn karakter als Fletcher in Whiplash is dan ook van een beangstigende klasse. Hij vertolkt een narcistische dictator die eerst persoonlijke dingen over zijn studenten te weten wil komen, om ze dan vervolgens keihard tegen hen te gebruiken. Als Andrew hem bijvoorbeeld vertelt dat zijn moeder het gezin heeft verlaten toen hij kind was, gebruikt Fletcher dit later keihard tegen hem als Andrews drumwerk niet goed genoeg is. ‘Ik begrijp nu waarom je moeder je in de steek heeft gelaten!’ schreeuwt hij. Ook fysiek geweld schuwt zijn personage niet. Als er in de film iets van menselijkheid in zijn karakter te bespeuren is, wordt je de volgende scene weer keihard met het feit geconfronteerd dat het een vreselijk persoon is. Toch probeer je steeds weer het goede te vinden in het karakter van J.K. Simmons en blijf je hopen.
Eerder maakte J.K. Simmons indruk met zijn bijrol als komische redacteur in de Spiderman – reeks met acteur Tobey Maguire. Verder heeft hij een indrukwekkende lijst met bijrollen in zowel films als series op zijn naam. Duidelijk wordt ook dat het personage Fletcher een ‘goede’ reden heeft om zijn studenten zo te behandelen, waardoor je ook nog begrip krijgt voor zijn techniek. Dit terwijl hij continue bezig is met het emotioneel en fysiek mishandelen van zijn studenten.
De rest van de cast wordt dan ook volledig weggespeeld door het acteergeweld van J.K. Simmons. Maar dat past dan ook weer in de sfeer van de film. Simmons is heer en meester gedurende de hele 1 ¾ uur die Whiplash duurt. De enige die nog op dit acteerniveau stand weet te houden is de jonge acteur Miles Teller, ook dit is weer geheel in lijn met het verhaal. De jonge acteur speelt in zijn rol als Andrew Neimann een sterk personage als de jonge drummer die niets liever wilt als de absolute top halen en daarmee zijn vader trots maken. Hij wilt daar alles voor opgeven en dat geeft de film goed weer. Geen Oscarwaardige rol voor Teller, maar dat hoeft ook niet. Hij maakt in ieder geval veel meer indruk als met zijn vorige rollen in bijvoorbeeld Divergent.
De film wordt aangeprezen als muzikale dramafilm. Tijdens het kijken kreeg ik echter meer het gevoel naar een thriller te kijken. Je zit te wachten tot het gigantisch mis gaat. En je voelt de hele film de spanning van de studenten die onder enorme druk staan om te presteren. Deze spanning is van begin tot eind voelbaar en wordt geen moment minder.
Beeld- en Geluidmontage
De spanning in de film wordt mede verhoogt door de montage in Whiplash. De andere twee Oscars gingen dan ook dik verdiend naar de montage van beeld en geluid. De Jazz muziek is prachtig en weet de juiste snaar te raken. Vooral prachtig in beeld gebracht zijn bijvoorbeeld de momenten waarop Andrew zijn handen stuk slaat op het drumstel. Je voelt de pijn van de blaren die open springen en je verbijt je als Andrew door blijft spelen.
Conclusie
Whiplash is een film die je niet snel vergeet. Hij is enorm spannend, dramatisch en er zit prachtige muziek in. Na het kijken wil je eigenlijk naar het eerste de beste Jazz café om ook de emotie te voelen die de karakters in de film zo goed verbeelden. Muziek is emotie; dat laat deze film duidelijk zien. Ook is muziek maken op hoog niveau topsport. Je moet bereid zijn alles opzij te zetten om je doel te bereiken. Maanden oefenen om dat ene stuk perfect te brengen, afgerekend worden op de kleinste foutjes en soms bereik je ook met hard werken de top niet. Ook ben je afhankelijk van talent en een groot portie geluk. Dit alles wordt duidelijk in de 1 ¾ uur die Whiplash duurt. Precies lang genoeg om grote indruk achter te laten. Een negen voor deze rolprent van regisseur Damien Chazelle.